Το Χωριό μας

Στο κέντρο του δυτικού τμήματος της Ναυπακτίας, 38 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Ναυπάκτου βρίσκεται η Δορβιτσά, αγκαλιασμένη από ψηλές βουνοκορφές. Στα δυτικά όμως ο σφιχτός κλοιός χαλαρώνει και ο ορίζοντας φθάνει μέχρι τα ψηλοβούνια του Απόκουρου. Όλη η περιφέρεια της ανέρχεται στα 9.673 στρέμματα, μοιάζει με κεφάλι ταύρου και περιτριγυρίζεται από τα χωριά  Ποκίστα, Σίμος, Στράνωμα και βόρεια απο τον Πλατάνο.

Το χωριό είναι πυκνοκτισμένο στους βορινούς πρόποδες του Βουνού Καρδαράς (1.202 μ.) και ιδιαίτερα της προέκτασης του Μηλιού (1.187 μ.) που βρίσκεται στα νότια του χωριού. Τα βουνά αυτά του ανήκουν στη μεγάλη οροσειρά της Παπαδιάς. Σκαρφαλωμένο σε υψόμετρο 700-750 μ. στις Βορινές πλαγιές των κατάφυτων λόφων «Αϊ-Λιάς» και «Ντουρούτη» φθάνει μέχρι τον Αϊ-Νικόλα και το Πλατανοβρυσόρεμα. Πίσω και πλάι στη Ντουρούτη ο ερημικός «Κρουνόλοφος» συμπληρώνει τη λοφοσειρά, το «Παλιό» και τα «Παλιάμπελα». Στα βόρεια ο Κότσαλος, παραπόταμος του μεγαλοπόταμου Φίδαρη (Εύηνος), που περνάει νωχελικά ανάμεσα στους πρόποδες του οροπεδίου της Αγίας Τριάδας και του Ψηλοβουνιού του Πλατάνου, του Αλωνάκη, χωρίζει τη Δορβιτσά απ” τον Πλάτανο. Ανατολικά ο χείμαρρος Κώτσαρης, που πηγάζει από τους πρόποδες του Μηλιού και χύνεται ενωμένος αδελφικά με τον Ποκιστιάνο στον Κότσαλο, χωρίζει τη Δορβιτσά απ” την Ποκίστα. Ένα πλέγμα χειμάρρων και μικροχειμάρρων διασχίζουν το άγονο έδαφος. Όλοι τους καταλήγουν στον Κότσαλο που ενώνει την Πυλήνη με το Πρόσχιο όπου υπάρχει πέτρινη γέφυρα του 18ου αιώνα.

Απο το Μηλιό , όπου καθώς λένε υπάρχει υπόγεια λίμνη, κατεβαίνει υπόγειο ποτάμι που βγαίνει στον Κεφαλόβρυσο. Στα δυτικά του χωριού, μέσα σ” ένα πυκνό δάσος, στη θέση «Γερακάρη», βρίσκεται παλαιό μοναστήρι, ερημοκλήσι σήμερα της Παναγίας, όπου γίνεται μεγάλο πανηγύρι τη Δευτέρα του Πάσχα.

Οι πλαγιές της Δορβιτσάς πότε αραιά , πότε πυκνά σκεπάζονται από πουρνάρια, δέντρα, κουμαριές, κέδρα, μελιούδια, αργιές, κουτσουπιές πλατάνια κ.ά . Έτσι σχηματίζεται το δάσος στο Λιβάδι, της Εκκλησιάς ο Λόγγος, ο Κφόλογγος και το πυκνό δάσος της Γερακαριώτισσας.

Η Δορβιτσά είναι γενέτειρα του Αρχιεπισκόπου και Αντιβασιλιά Δαμασκηνού Παπανδρέου.

Η Δορβιτσά μέχρι τα 1833 που ιδρύθηκε η Επαρχία Ναυπακτίας ανήκε στην Επαρχία Κραβάρων. Στα 1835 στον Δήμο Ποτιδανίας (έδρα Σίμου), στα 1837 στον Δήμο Προσχίου, στα 1869 στον Δήμο Πυλήνης, στα 1912 μέχρι στα 1990 ανεξάρτητη Κοινότητα, από 1 Ιανουαρίου 1991 στον Δήμο Πυλήνης και από 1 Ιανουαρίου 2011 στον Δήμο Ναυπακτίας.

Στοιχεία από ναυπακτιακά μελετήματα Χαρ. Δ. Χαραλαμπόπουλου.